Gisteren moest ik voor een tweede wortelkanaalbehandeling naar de tandarts. Ik ging vol vertrouwen; mijn tandarts is een zeer kundig man. Ik had geen pijn, bereidde me voor op een half uurtje focussen en dan kon ik weer naar huis.

Zo ging het ook! Er werd enorm gesleuteld, geboord en geschraapt in de betreffende kies. Een wereld aan materiaal kwam langs, korte instructies werden uitgewisseld met de assistente en ik dacht alleen maar: ontspan, (adem in), ontspan, (adem uit). Mijn lichamelijke gewaarwording richtte ik op mijn ontspannen schouder- en rugspieren. Dat ging niet een half uur lang zonder problemen, nee, je schiet bij een vervelende actie in je mond direct naar dat gebied. Maar, je hebt dan het bewustzijn om er ook gelijk weer van weg te gaan en in de ontspanning te blijven. Aan dat gebied, die kies, daar kan ik niets aan bijdragen, wel aan de ontspanning.

Met een verdoofde mond en blij dat het weer voorbij was, ging ik drie kwartier later huiswaarts. Na een uur, ander half, begon een kloppend gevoel zich meester te maken van eerst het gebied van de kies en uiteindelijk van mijn hoofd… Een paracetamol had totaal geen effect. Oké. Het is dus nog niet voorbij.

Door regelmatig (lees dagelijks) te mediteren en je te richten met je aandacht, wordt je steeds vaardiger in focussen. Inmiddels beoefen ik zo’n ruim drie jaar mindfulness. Het boek van Ronald D. Siegel ‘Mindfulness als uitweg’ biedt veel praktische meditatie oefeningen. Ik ken er vele en kon nu de meditatie op pijn in de praktijk toepassen.
In plaats van de eerste impuls van ‘weg van de pijn’, ga je nu juist naar de pijn toe. Je geeft het de volle aandacht. Je ontkent het niet, het ís er. Het lukte me en de pijn werd absoluut dragelijk. Daarbij was ik niet steeds in meditatie, maar terwijl ik mijn ding deed, was er dat bewustzijn van die pijn en dat was oké.

Het was inmiddels avond en het werd nacht…

Spannend. Want kun je ook slapen terwijl je hoofd klopt? Het is toch ook wel een wonder, maar het antwoord is ja! Het is gelukt. Ook weer met dat bewustzijn. Je gaat ‘samen’ slapen, je blijft zacht en ontspannen aanwezig bij de pijn en je ademt diep in en uit. Je focus leg je in je hele lichaam, inclusief de pijnplek.

Technisch kan ik dit allemaal niet verklaren, maar je begrijpt misschien dat ik daar ook in het geheel geen behoefte aan heb. Het dagelijks gaan zitten en mediteren, wat ik overigens vaak ‘worstelen’ noem, werpt z’n vruchten af. Het helpt me het leven te dragen, de pijn. Erbij te blijven er niet van weg te willen, wat vruchteloos is, want je zit nou een keer in je lichaam.
Door mijn meditaties, het dagelijks worstelen met het richten van de aandacht die ook telkens weer weg is: al aan het werk, bezig met de klus van na de meditatie en heel veel andere zaken, heeft toch effect. Daarvoor zijn een gezonde portie geduld nodig, want ik heb tijdens de worsteling niet het gevoel dat ik het ‘goed’ doe. Het Duitse Ausdauer vind ik nog toepasselijker, het uithouden, erbij blijven.

Even een cursusje mindfulness helpt je niet echt. Het gaat uiteindelijk om discipline en om uithouden. Om het geduld te hebben en nieuwsgierig te zijn naar hoe mindfulness je leven kan beïnvloeden. Want als je het op kunt brengen, en dan heb ik het over een half uurtje per dag (!), heeft het een zeer positief effect, zo kan ik getuigen.